Çoğul gebeliklerin büyük bir kısmı sağlıklı bir şekilde gerçekleşmektedir, fakat bir bölümü risk taşıyabilir. Bebek sayısı arttıkça istenmeyen durum riski de artabilir. En büyük risk ise bebeklerin erken doğumudur ki bu birçok sağlık sorununa sebep olabilir.
Çoğul Gebeliklerde Erken Doğum Olasılığı Nedir?
Yapılan bir araştırmaya göre ikiz gebeliklerde yüzde altmışa yakın, üçüz gebeliklerde yüzde doksana yakın erken doğum ( 37. haftadan önce ) olasılığı vardır.Erken doğum zamanlaması ikiz gebeliklerde ortalama 35. hafta, üçüz gebeliklerde ortalama 33. hafta ve dördüz gebeliklerde de 29. haftadır.
Erken Doğumun Riskleri Nelerdir?
Bebekler dünyaya gelmeden önce akciğerleri, beyni ve diğer organları tamamen gelişmeyebilir. Ayrıca bebeğin bağışıklık sistemi de enfeksiyonlarla savaşacak kadar gelişmemiş olabilir ya da emme veya yutma eylemlerini gerçekleştiremiyor olabilirler.
Bebek ne kadar erken doğarsa risk o kadar büyüktür. Erken doğumlarda, bebekler 34. ve 37. hafta arasında doğarlarsa genellikle sağlıklı olurlar. Fakat 28. haftadan önce doğan bebeklerin hayatta kalabilmesi için çok dikkatli tedavi ve gözlem gereklidir.
Doğum süreci 34. haftadan önce başlarsa doktorunuz bu sancıları birkaç gün geciktirebilir. Geciktirme, bebeği ilaçlarla tedavi etmek, akciğerlerinin veya diğer organlarının daha hızlı bir şekilde gelişmesini sağlamak amacıyla zaman kazandırmak için yapılır.
Bu tedavi sayesinde bebeğin hayatta kalma olasılığı artar. Ayrıca bebeğe magnezyum sülfat verilerek beyin felci riskinin azalması konusunda yardım edilebilir.
Gebelik Zehirlenmesi (Preeklampsi)
Yüksek tansiyona ve idrarda protein bulunmasının yanı sıra böbreklerde veya karaciğerde anormallikler oluşmasına yol açan ciddi bir rahatsızlıktır. Bu durum tekil hamileliklerde kadınların % 10-15’lik bir kesiminde görülürken, ikiz gebelikte ve her bir bebekte bu oran iki veya üç katına çıkabilir.
Preeklampsi ağır olduğu zaman birçok organı ve plesentayı etkileyebilir ve ciddi hayati riskler taşıyan bir problem olabilir.
Gebelik Diyabeti
Birden fazla bebek taşıyan kadınlarda gebelik diyabeti oldukça yaygındır. Eğer gestasyonal diyabetiniz varsa doktorunuz sizi oldukça dikkatli izlemelidir. Çoğunlukla doğru diyet ve egzersizlerle kan şekerinizi kontrol edebilirsiniz fakat bazı kadınlar insülin veya farklı ilaçlara ihtiyaç duyabilirler. Dikkatle kontrol edilmeyen diyabet sizin ve bebeğinizin sağlığını ciddi bir şekilde tehdit edebilir.
Plasenta Dekolmanı
Plasentanın rahimden erken ayrılması durumudur. Birden fazla bebek taşıyan hamileler, tek bebek taşıyanlara göre daha yüksek risk altındadır. Bu durum hamileliğinizin ikinci döneminde (14. ve 26. haftalar) her an olabilir ve büyüme problemi, erken doğum ve ölü doğuma sebep olabilir. Dekolman gerçekleştikten sonra diğer bebek veya bebeklerin sezaryenle alınması gerekir.
TTTS (Twin-to-twin Transfusion Syndrome)
Çok nadir görülen fakat çok ciddi komplikasyonlara yol açan bir durumdur. Tek yumurta ikizlerinde görülür. Aynı plasentayı paylaşan bebeklerin birinden diğerine kan akışı olması durumudur. Bu durum ameliyatta bebeklerin kan damarları arasındaki bağlantıyı kapatarak giderilebilir.
Bebeklerden Birini veya Birden Fazlasını Kaybetme
İkiz gebeliklerde bazen bebeklerden biri hamileliğin ilk zamanlarında düşmüş olabilir. Bu duruma kaybolan ikiz sendromu denir. Bu durum ikiz gebeliklerde yüzde 20 oranında, üçüz gebeliklerde ise yüzde 40 oranında görülebilir.
Ultrasonla bakılmadan günler önce bu durum gerçekleşmiş olabilir ve fark edilmeyebilir. Tek semptomsa rahimden kan gelmesidir. Geride kalan bebek veya bebekler genellikle sağlıklı bir şekilde büyümeye devam ederler.
Ölü doğum yapma olasılığı çoğul gebeliklerde normal gebeliklere oranla biraz daha fazladır ama bu durum oldukça nadir görülür. Normal gebeliklerde yüzde 0, 5 olan bu oran ikiz veya üçüz gebeliklerde yüzde 1-2 civarıdır. Bazı nadir durumlarda ölü doğan bebek diğer sağlıklı bebek doğmadan bir kaç hafta önce doğabilir.
Eğer bebekler aynı plasentayı paylaşıyorlarsa yirminci haftadan sonra oluşan ölümlerde hayatta kalan bebek için büyük risk vardır. Eğer aynı plasentayı paylaşmıyorlarsa büyük ihtimalle sağ kalan bebek normal gelişimini sürdürmeye devam edecektir.
Riskleri Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?
Erken teşhis ve doktorunuzun önerilerini yerine getirerek birçok riski azaltabilirsiniz. Çoğul gebelikler ve komplikasyonlar konusunda bilgilenmeniz önemlidir ama bu durum her şey kötü gidecek ve bütün komplikasyonları yaşayacağım takıntısında olmamalıdır. Sağlıklı ve düzenli beslenme ve sıvı tüketimi çok önemlidir. Doktor randevularınızı sakın ihmal etmeyin ve doktorunuzun dediklerini uygulayın.
