Bebeklerde göz kayması nasıl düzelir? Göz kayması ameliyatla düzelir mi?
Bebeklerde göz kayması içe doğru olanlar (buruna doğru) tıpta ‘Konjenital Ezotropya’ olarak adlandırılır. Bebeklerdeki diğer gözde kayma şekilleri ise; gözde dışa kayma (Ekzotropya), gözde yukarı kayma veya aşağı kayma şeklinde de olabilir.
İçe Göz Kayması – Ezotropya
Doğumsal içe kayma yaklaşık olarak her 100 veya 400 doğumda bir görülür. Gözlerde içe kaymanın diğer adı Ezotropyadır.
Çapraz fiksasyon adı verilen bu durumda, bebek sol tarafına bakarken sağ gözünü kullanır, sağ tarafına bakarken sol tarafını kullanır. Her iki gözünü ayrı ayrı kullanır, göz tembelliği gelişmez. Doğumsal ezotropya hastalarının da zaman içinde yukarı kayma gelişebilir. Bu kayma tipine DVD (disosiye vertikal deviasyon) veya inferior oblik hiperfonksiyonu adı verilir.
Dışa Göz Kayması – Ekzotropya
Bebeklerde gözlerde dışa kayma (Ekzotropya) daha nadir görülür. Bu kayma tipi iki şekilde olabilir. Birincisi ara sıra olan dışa kaymalardır. Bu kaymalar dalgınlık hallerinde ortaya çıkar. Diğer dışa kayma tipi ise sürekli olan belirgin gözlerdeki dışa kaymadır.
Yalancı Göz Kayması
Bazı bebeklerin burun kökleri bir hayli geniştir, bu durum burun ile göz bebeği arasındaki beyaz bölümün görünmesini engeller ve gözler sanki birbirine yaklaşmış gibi görünür. Ancak bir göz muayenesi ile tanı konulabilen bu durum bir göz hekimi tarafından tanı konulabilir.
Yalancı şaşılık rahatsızlığı bebeklerin ilk 3 ayında ortaya çıkan ve 4. aydan sonra tamamen kaybolan bir durumdur. Eğer 4 aydan sonra bebeğinizin şaşılık durumu hala devam ediyorsa bu sorun göz sağlığı açısından dikkate alınması gereken bir konudur. Ve mutlaka gerekli tetkikler ve muayeneler ile teşhis edilmelidir.
Bebeklerde kalıcı şaşılık sorunu en sık 3-6 ay ve 2-3 yaş aralığında ortaya çıkmaktadır. Yapılacak olan detaylı bir göz muayenesinde bebeklerde şaşılık teşhis edilmektedir. Bunun için Işık yansıma testi gibi bazı özel testler uygulanmakta ve gözde kayma tespiti yapılmaktadır.
Bir bebek için gözde kayma şüphesi ile yapılan muayenelerde aynı zamanda gözün anatomik durumu da kontrol edilmektedir. Çünkü çok nadir de olsa bebeklerde oluşabilen doğumsal katarakt ve Retina anormalliği gibi önemli sorunlar görme kaybına yol açabilmektedir ve bu durum bebeklerde şaşılık gelişimine neden olabilmektedir. Dolayısıyla bebeklerde göz kayması için yapılan tüm başvurularda detaylı bir göz muayenesi yapılmaktadır.
BEBEK VE ÇOCUKLARDA GÖZ KAYMASI NEDEN OLUR?
İlk 18 ay boyunca gözlerde arada bir basit kaymalar gözlenebilir. Bunun nedeni sinirlerin, henüz myelin kılıfıyla sarılmamış olmaları nedeniyle olgunlaşmamış olmalarıdır. Devamlı olan göz kaymaları ise sorun teşkil eder. Tanının konabilmesi için göz hekiminin muayenesi gerekir.
Ufak bebeklerde gözler, burun yanlarında sağlı sollu yer alan burun plakalarının altına saklanabilmektedir, bu durum bebeğin kafası büyüyünce geçeceğinden gerçek bir problem söz konusu değildir.
Gözde gerçek kayma oluştuğunda göz hekimi öncelikle göz içerisinde tümör arayacaktır. 20 bin bebeğin birinde gözlenen retinoblastoma, gözün kaymasına yol açar ve ancak erken teşhis edilirse tedavi edilebilir.
Bebeklerde şaşılık nedenleri:
* Genetik faktörler
* Zor ya da travmalı gerçekleşen doğumlar
* Yüksek ateşli hastalık ya da havale geçirmek
* Annenin hamilelik döneminde geçirmiş olduğu rahatsızlıklar
* Yüksek derecede miyop ya da hipermetropi yaşanması
BEBEKLERDE GÖZ KAYMASI BELİRTİLERİ
Kendilerini ve var olan sorunlarını ifade edemeyen bebeklerin hastalık teşhisleri oldukça zor süreçlerdir. Bebeklerde göz kayması rahatsızlığı için ebeveynlerin çok daha dikkatli olması gerekecektir. Bebeklerde göz kayması bazı belirtiler ile kendini ortaya koymaktadır. Göz kayması olan bebeklerde görülen bazı belirtiler şöyledir:
* Gözlerin senkronik normal hareketlerini kaybetmesi
* Işıklı ortamlarda göz kısma
* Yürümede sonradan gelişen dengesizlik
* Bir nesneye ya da bir objeye bakarken başın veya yüzün bir yöne çevrilmesi
BEBEKLERDE GÖZ KAYMASI TEDAVİSİ
Şaşılık kendi kendine düzelen bir rahatsızlık değildir. Bebeklerde şaşılık tedavisi için atılan ilk adım gözlük kullanımı olacaktır. Bazı şaşılık türlerinde gözlük kullanımı ile su rahatsızlık tamamen tedavi edilebilmektedir. Ancak düzenli gözlük kullanımına rağmen şaşılık sorun hala devam ediyorsa göz kaslarını düzeltmeye yönelik şaşılık ameliyatı yapılmaktadır.
BEBEKLERDE GÖZ KAYMASI GÖZLÜKLE DÜZELİR Mİ?
Bebeklerde ortaya çıkan kaymalardan ilk 1 yaşta ortaya çıkanlar genelde gözlük tedavisine iyi yanıt vermezler ve ameliyat gerektirirler. Ancak yine de gözlükle tedavi denenebilir.
Anne babalar ameliyattan genelde korkarlar ancak erken ameliyat ile birçok hastada iyi sonuçlar verir. Hastaların yarıya yakını hayatının bir döneminde ikinci bir ameliyat gerektirir.
Bir yaşından daha sonra ortaya çıkan ‘’refraktif akomodatif şaşılık’’ adı verilen şaşılıklar gözlükle düzeltilebilmektedir. Bu hastalar genelde yüksek hipermetropisi olan hastalardır. Hipermetropi nedeniyle gözler uyum yapmaya çalışır.
BEBEKLERDE GÖZ KAYMASI AMELİYATLA DÜZELİR Mİ?
Doğumsal göz kaymalarında 2 yaşından önce ameliyatın yapılması konusu önemlidir. Ayrıca teşhis konulduktan sonra diğer tedavi yöntemleri ile düzelmiyorsa 2 ay sonra ameliyat yapılması tercih edilir.
Özellikle ilk muayenesini 6. ayda yaptırıp kayma açılarının takip altına alınması ve içe kaymaların neredeyse yüzde 25 – 50 oranında eşlik eden alt oblik kas hiperfonksiyonunun (yan bakışlarda yukarı kayma) ortaya çıkarılması ve buna yönelik de tedavi planlaması gerçekleştirmek önemlidir.
Ayrıca olası bir göz bozukluğunun ilk 6 ayda tespit edilmesi bu aylarda gözlük takmaya direnç daha az olacağından önemlidir çünkü özellikle 9-12 aylarda gelişen ve büyüyen bebeklerde kapama ve gözlük tedavisi çok zor hale gelir.
ŞAŞILIK AMELİYATINDAN SONRA GÖRME TEMBELLİĞİ DÜZELİR Mİ?
Şaşılık ameliyatı görme derecesini etkilemez. Ameliyattan sonra görmede hiç artış olmaz. Ameliyattan sonra gözlük takmaya ve göz tembelliğinin tedavisine devam eder.