Tekrarlayan düşük, 3 veya daha fazla erken (ilk trimester) düşük yapmak olarak tanımlanır. Düşük yıkıcı olabilir ve birden fazla düşük yapmak genellikle çok travmatik bir deneyimdir.
Tekrarlayan düşüklerin nedenleri
Bu bölümde, 3 (veya daha fazla) kaybınızın nedeni olabilecek şeyleri listeledik. Bunlardan bazıları test edilebilir ve tedavi edilebilir. Tekrarlayan düşükler için testler ve tedaviler hakkında daha fazla bilgiyi bu sayfanın ilerleyen kısımlarında açıklayacağız.
Anormal kromozomlar
Kromozomlar, bebeğinizin gelişimi için talimatlar içeren DNA bloklarıdır. Tekrarlayan düşüklerin en yaygın nedeni, bebeğinizin yanlış sayıda kromozomla (çok fazla veya yetersiz) gelişmesidir. Bazen kromozomun yapısı yanlış şekilde gelişir. Çoğu zaman bu, ebeveynlerin kendilerinin normal kromozomları olmasına rağmen gerçekleşir. Az sayıda vakada, bir veya her iki partner tekrar tekrar anormal bir kromozom geçirebilir ve bu da tekrarlayan düşüklere neden olabilir.
Kan pıhtılaşma bozuklukları
Sistemik lupus eritematozus (SLE) ve antifosfolipid sendromu (APS) gibi bazı kan pıhtılaşma bozuklukları tekrarlayan düşüklere neden olabilir. Plasentaya kan akışını etkileyen ve plasentada pıhtılara neden olabilen ‘yapışkan kan’a neden olurlar. Plasenta düzgün çalışmazsa, oksijen ve besinler bebeğinize ulaşamaz. Bu, düşüklere yol açabilir.
Tekrarlayan düşük yaşayan tüm kadınlara ve doğum yapan kişilere bu bozukluklar için testler (‘antifosfolipid antikorları taraması’ olarak adlandırılır) önerilmelidir. Tedavi, aspirin ve heparin tedavisiyle kanın inceltilmesini içerebilir.
Hormonal dengesizlikler
Vücudunuzda bazı hormonların çok fazla veya yetersiz olması, tekrarlayan düşük yapma olasılığını artırabilir.
Tiroid sorunları düşük ve diğer gebelik komplikasyonlarıyla ilişkilendirilmiştir. Tiroidiniz boynunuzda bulunan ve hormon üreten bir bezdir. İyi kontrol edilen tiroid hastalığı düşük yapmaya neden olmaz. Ancak, ‘tiroid uyarıcı hormon’un (TSH) yüksek seviyeleri veya tiroid antikorlarının varlığı, düşük yapma riskinizi artırabilir.
Diyabet . Diyabetiniz varsa ve düzgün bir şekilde yönetilmiyorsa, tekrarlayan düşük yapma olasılığınız daha yüksek olabilir. Diyabet, doktorunuzun önerdiği şekilde yönetilirse düşük yapma olasılığınızı artırmaz. Diyabet ve hamilelik hakkında daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Prolaktin, hipofiz bezinizde üretilen bir hormondur. Süt üretimi de dahil olmak üzere birçok bedensel işlevi kontrol eder6. Çok fazla veya çok az prolaktininiz varsa, düşük yapma riskiniz artabilir.
Polikistik over sendromu (PKOS)
Polikistik over sendromunuz (PCOS) varsa düşük yapma riskiniz biraz daha yüksektir . Bunun nedenini henüz tam olarak bilmiyoruz. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.
Rahim duvarınızda bulunan hücrelerin dengesi
Tommy’nin araştırması, rahim iç zarınızdaki hücre dengesinin kısırlık ve düşükte rol oynayabileceğini öne sürüyor. Bu dengeyi test etmenin yollarını geliştiriyorlar. Bazı doğurganlık klinikleri, uNK hücre seviyenizi (bu dengede yer alan bir hücre türü) ölçmek için testler sunuyor. Ancak bu testler tam resmi vermiyor ve artık önerilmiyor.
Rahim şekliniz (rahim sorunları)
Alışılmadık şekilde şekillenmiş bir rahim, tekrarlayan düşük ve erken doğum riskinizi artırabilir. Rahim şeklini araştırmanın birçok yolu vardır ve bulgulara bağlı olarak ameliyat önerilebilir.
Servikal zayıflık
Rahim ağzınız, rahminizin (uterus) tabanında bulunan ve onu vajinanıza bağlayan bir kas halkasıdır. Doğum sırasında kısalır ve bebeğin geçmesine ve doğmasına izin vermek için açılır. Bazen kısalır ve olması gerekenden önce açılır (ikinci veya üçüncü trimesterde). Buna servikal zayıflık (bazen servikal yetersizlik veya servikal yetersizlik olarak adlandırılır) denir ve ikinci trimester kaybına (geç düşük) neden olabilir .
İkinci trimester kaybı geçmişiniz varsa ve doktorlar servikal yetersizlik veya servikal zayıflık riski altında olduğunuzu düşünüyorsa, serviksinizin uzunluğunu değerlendirmek için bir tarama önerilebilir. Hamilelikten önce veya hamilelik sırasında servikal serklaj (servikal dikiş) yaptırmanızı önerebilirler.
Sebebi açıklanamayan kısırlık durumunda en çok rastlanan olgu, tekrarlayan düşüklerdir. Tekrarlayan düşükler, 2- 3 seferden daha fazla görülen 20 haftadan önce veya 500 gram ağırlığında olan bebek kaybına denmektedir. İki tip tekrarlayan düşük vardır: 12 haftaya kadar olan düşükler erken düşük olarak adlandırılırken, 12- 20 hafta arası olan düşükler geç düşük olarak tanımlanmaktadır.
Tekrarlayan düşükler günümüzde çiftlerin %1’ini etkileyen bir problemdir. Çeşitli faktörlerden kaynaklı meydana gelebildiği gibi genellikle tekrarlayan düşükler altında yatan ana neden bulunamamaktadır.
Tekrarlayan Düşüklerin Sebepleri Nelerdir?
Tekrarlayan düşüklerin sebebi altında bilinmeyen kadar bilinen nedenler de yatabilir. Bunların arasında ilk olarak bebekte genetik anormallik olması en sık rastlanan durumdur. Bebekte genetik anormallik oluşması için anne ve baba adayının herhangi bir genetik probleme sahip olması gerekmemektedir. Yaşla beraber azalan yumurta kalitesi ve sperm kalitesi bu duruma sebep olabilmektedir. Özellikle erken düşük nedenleri arasında en sık karşılaşılan neden yaşa bağlı gelişen düşükler olmaktadır. Düşen bebek üzerinde genetik analizler gerçekleştirilerek karyotipi belirlenebilir. Bu sayede genetik etkenlerden kaynaklı olup olmadığı kesin bir şekilde tespit edilebilir. Bu gibi durumlarda bir sonraki gebelikte başarılı olma ihtimali daha yüksektir.
Tekrarlayan Düşüklerde Tüp Bebek Tedavisi
Anne ve babada genetik problem olduğu için de tekrarlayan düşükler gelişebilmektedir. Bu durum PGD yöntemi ile çözümlenebilmektedir. Tüp bebek tedavisine ek olarak geliştirilen bu yöntem sayesinde genetik problemi olmayan bir embriyo seçilebilir. Bu yöntem için yumurta ve sperm sayı ve kalitesinin büyük bir önemi olmaktadır. Bir diğer faktör ise rahim anomalileridir. Rahim şeklindeki düzensizlikler veya geçirilmiş enfeksiyonlara bağlı olarak rahim içinde yapışmalar meydana gelmesi de düşüklere neden olabilmektedir. Bunların yanı sıra kan pıhtılaşma sorunu da bir diğer sebep olabilmektedir. Kan pıhtılaşma enzimlerindeki düzensizliklere bağlı olarak bebeğe kan ulaşımı gerçekleşemeyebilir. Bu da embriyonun oksijensiz kalmasına sebep olarak embriyonun düşmesine neden olur. Tekrarlayan düşükler sonrası hamilelik durumunda dikkat edilmesi gereken noktalar bulunur.
Tekrarlayan Düşük Sonrası Hamilelik
Hormon problemleri de düşük nedenleri arasında yer almaktadır. Bu oran %10 oranındadır. Progesteron eksikliğine bağlı olarak rahim duvarının beslenememesi halinde düşükler gerçekleşebilmektedir. Tam tersi bir durumda ise süt hormonunun fazla olmasından kaynaklı da bu durumlar ile karşılaşılabilir. Şeker hastalığı, tiroid düzensizlikleri, yüksek LH, insülin direnci de hormonsal düşük nedenleri arasında yer almaktadır. Tekrarlayan düşüklerden sonra yaklaşık olarak 3 ay bir süre yeniden hamile kalmaktan kaçınılması gerekir. 3 aydan önce oluşan hamileliklerde düşük riski daha yüksektir. Tekrarlayan düşüklerden sonra hamile kalanlar gebelik sürecinde daha dikkatli olmalıdır.
Tekrarlayan Düşükler Tedavi Nasıl Yapılır?
Düşüklerin önüne geçilebilmesi için detaylı bir tarama yapılarak soruna sebep olan ana neden bulunmaya çalışılır. Gerekli klinik ve radyolojik incelemeler ardından ana nedeninin saptanıp saptanamaması değerlendirilir. Tekrarlayan düşüklerde tedavi saptandığı takdirde ana soruna yönelik bir tedavi uygulanmalıdır. Tedavi sonucunda genellikle kişiler bebek sahibi olabilmektedir. Nedeni bulunamadığı takdirde öncelikle çiftlere psikolojik destek almaları önerilir. Bu konuya dayalı olarak stres faktörünün azaltılması hedeflenir. Sigara alkol tüketimi varsa bunlardan uzak durulması, sağlıklı beslenilen ve egzersiz uygulanan bir hayat şekline geçilmesi önerilir. Yaşı 35 ve altında bulunan, yumurta sayısı ve kapasitesi sağlıklı olan kadınlarda 1- 3 yıl kadar daha doğal yöntemler ile hamile kalmayı denemesi önerilmektedir. Aksi bir durumda veya yaşı 35’in üzerinde olan kadınlarda ise vakit kaybetmeden aşılama yöntemi veya tekrarlayan düşüklerde tüp bebek tedavisi olmaları önerilmektedir.
