Teoriye göre ise beynimizin sağ lobu, yüz tanıma, duygu ifade etme, müzik, duygu okuma, renk duyarlılığı, görüntü, sezgi, yaratıcılık gibi görevleri yerine getirirken, sol lobu da, mantık, dil ve analitik düşünce gerektiren görevlerin gerçekleştirilmesinde etkindir.
Halk arasında “sağlaklık ve solaklık”, insanın günlük yaşantısında öncelikli tercih ettiği el kullanımını tanımlıyor. Yazı yazarken, yemek yerken ya da bir şeye uzanırken, sağ elinizi kullanıyorsanız sağlak, sol elinizi kullanıyorsanız solak oluyorsunuz.
Genelde çocuğunuzun solak olup olmadığını 4 yaşından sonra anlayabilirsiniz. Ancak çocuğunuz;
– Çocuğunuza bir şey uzattığınızda, sol eliyle almaya çalışıyorsa,
– Yemek yerken, dişini fırçalarken, resim yaparken hep sol elini kullanıyorsa,
– Her hangi bir şeyi döndürürken, saat yönünün aksi yöne çeviriyorsa,
– Tek ayak üstünde durmaya çalıştığında, sol ayağının üstünde duruyorsa, çocuğunuz size solak olma sinyalleri veriyordur.
Çocuğunuz solak ise ona destek olmalısınız. Sol eliyle kullanmaya uygun materyallerin ona sağlamak gelişimi için daha uygun olacaktır.
Solak insanlar için üretilmiş özel aletlerden (makas, bilgisayar faresi gibi…) almak, birlikte yemek yerken, bardak, çatal, kaşık gibi şeyleri onun sol tarafına koymak, oyun hamurlarıyla oynarken, sol eliyle daha çok oynamasını sağlayıp, sol el kaslarını kuvvetlendirmesini sağlamak gibi destekleyici şeyler yapabilirsiniz.
Çocuğun Solak Olduğunu Ne Zaman Anlayabilirsiniz?
Aslında bunun için kesin bir zaman tarifi yok. Araştırmacılar, “bir yaşına gelmemiş çocuğunuzun sürekli sol başparmağını emiyor olması ya da sürekli başını sol tarafa çevirerek yatıyor olması bir gösterge olabilir ama OLMAYA DA BİLİR” diyorlar. Yapılan birçok çalışmada çocukların genellik 3-4 yaşına gelene kadar hangi eli baskın olarak kullanacağının belli olmadığı sonucu ortaya çıkmıştır. Ama çocuğunuzun bazı davranışlarına dikkat ederek olası bir tahminde bulunmak mümkün. Bu davranışlar şöyle sıralanabilir…
-Çocuğunuza bir şey uzattığınızda onun hangi elle almaya yöneldiğine dikkat edin
-Yemek yerken, dişini fırçalarken ve saçını tararken hangi eli sıklıkla kullandığını gözlemleyin
-Herhangi bir şeyi karıştırırken saat yönünün aksine karıştırıyorsa solak olma ihtimali yüksek
-Herhangi bir şeyi döndürürken saat yönünün aksine döndürüyorsa solak olma ihtimali yüksek
-Tek ayaküstünde durmak istediğinde sol ayanın üstünde durmayı tercih ediyorsa solak olma ihtimali yüksek
-Pantolonunu giyerken öncelik sağ ayağını pantolona yerleştirmeyi ve sol ayağı üzerinde destek almayı tercih ediyorsa solak olma ihtimali yüksek
*** Çocuğunuzun topu attığı ya da yakaladığı eli her zaman baskın kullanacağı elinin yönünü anlamaya yardımcı olmaz. Çünkü bu hareketler baskın elin ve baskın gözün beraber yaptığı bir iştir ve çok ani tepki verilir, bu nedenle yapılan gözlemle baskın elin yönünü karar vermek güçtür.
El yazısı uzmanı Clinton Hackney kitabında el baskınlığını anlamak için çocuklarınızla yapabileceğiniz üç farklı aktiviteyi şöyle sıralıyor…
-Çocuğunuza el kuklası ile oynamasına olanak sağlayabilirsiniz, kuklayı oynatmak için kullandığı el baskın olan eli olabilir
-Çocuğunuzdan anahtar ve kilit vererek kilitleme işini hangi eliyle yaptığını gözlemleyebilirisiniz, kullandığı el baskın olan eli olabilir
-Eline küçük bir çekiç vererek bir şey çakmasını ondan isteyebilirsiniz (güvenlik için lütfen tüm önemleri alın), çekici kullandığı el baskın olan eli olabilir
Bu aktiviteler sonucunda eğer çocuğunuzda ambidekströz (yani sol elini sağ eli kadar rahat kullanabilme kabiliyeti) gözlemliyorsanız Hackney “Sağ Elini Kullananların Dünyasında Sol Elini Kullanan Çocuklar”adlı kitabında çocuğunuzu sağ elini kullanmaya yönlendirmenizi size öneriyor.
