Bebekler bazı doğumsal anomaliler ile dünyaya gelebilir. Anne karnındaki fetüs, gelişim sürecindeyken kalıtımsal hastalık, anne rahmindeki şekil bozuklukları ve radyasyon gibi nedenlerle yapısal ve fiziksel sorunlar yaşayabilir.
Ortaya çıkan bu durum, doğumsal anomali ve malformasyon olarak adlandırılır. Özofagus atrezisi ve trakea-özofageal de bunlardan biridir. Ancak doğru planlanmış bir süreçle ve uygulanmış başarılı bir tedavi ile bebek normal gelişimini devam ettirebilir. Özfagus atrezisi ve trakea-özofageal fistülün düzeltilmesi çoğunlukla tek bir ameliyatla mümkün olur. Özofagus atrezisi, 3000-4500 doğumda bir görülen, doğum sonrası beslenme güçlüğü veya solunum sıkıntısı olan yenidoğan bebeklerde ayırıcı tanıda mutlaka akla getirilmesi gereken bir doğumsal anomalidir. Tanısı doğumun hemen ardından konulan özofagus atrezisi ve trakea-özofageal, vakit kaybedilmeden tedavi edilmelidir. Bu hastalıkların ön tanı aşaması, doğum öncesi yapılan ultrasonda mide boşluğunun görülmemesi veya küçük görülmesi ile mümkündür. Ancak en kesin tanı doğumun hemen ardından gerçekleşir ve cerrahi bir tedavi süreci planlanır.
Özofageal Atrezi Hastalığı Nedir?
Özofagus atrezisi, bebeğin yemek borusunun bir kısmının düzgün gelişmediği bir doğum kusurudur. Yemek borusu atrezisi olan bir bebekte yemek borusunun birbirine bağlanmayan üst ve alt yemek borusu olarak iki ayrı bölümü vardır. Bu doğum kusuruna sahip olan bir bebek, yiyecekleri ağzından mideye geçiremez ve bazen nefes almakta güçlük çeker. Özofagus atrezisi genellikle yemek borusunun bir kısmının trakeaya veya nefes borusuna bağlı olduğu bir doğum kusuru olan trakea-özofageal fistül ile ortaya çıkar.
Özofagus Atrezisi Türleri
Tip A, Tip B, Tip C ve Tip D olarak adlandırılan dört tip özofagus atrezisi vardır. Bunlar aşağıdaki gibidir:
- Tip A özofagus atrezisi, yemek borusunun üst ve alt kısımlarının birbirine bağlanmaması ve uçlarının kapalı olmasıdır. Bu özelliklerde olan yemek borusunun hiçbir kısmı soluk borusuna tutunmaz.
- B tipi özofagus atrezisi çok nadirdir. B tipinde yemek borusunun üst kısmı soluk borusuna yapışık durumdadır ancak yemek borusunun alt kısmı kapalı bir uca sahiptir.
- Tip C özofagus atrezisi en yaygın tiptir. Bu tipte yemek borusunun üst kısmı kapalı bir uca sahiptir ve yemek borusunun alt kısmı soluk borusuna yapışık bir yapıdadır.
- D tipi özofagus atrezisi en nadir ve şiddetli olan özofagus atrezisidir. Bu tipte yemek borusunun üst ve alt kısımları birbirine bağlı değildir ve her biri ayrı ayrı trakeaya bağlıdır.
Bebeklerde Özofageal Atrezi Belirtileri
Özofagus atrezisi yaşayan bebekler bazı belirtiler verir. Bu belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Özofageal atrezisi olan bebek tükürüğünü ya da sütü yutmakta güçlük çeker. Bu nedenle bebeğin emdiği süt ağzında birikir ve bebek biriken bu sütü çıkarır.
- Bebekte özofageal atrezisi ile birlikte üst trakeao-özofageal fistül yaşanıyorsa emilen süt akciğerlerin içine emilebilir ve bu durumun sonucunda da bebek morarmanın eşlik ettiği öksürük krizleri yaşayabilir.
Bebeklerde Özofageal Artrezi Teşhisi
Özofagus atrezisinin teşhis edilmesi hamilelik sırasında nadirdir. Özofagus atrezisi en yaygın olarak doğumdan sonraki dönemde bebeğin ilk kez beslenmeye başlamasıyla gözlemlenebilir. Bu durumu yaşayan bebek, ilk beslenmeden itibaren beslenme sırasında boğulma ya da kusma yaşayabilir.
Bebeklerde Özofageal Artrezi Tedavisi
Özefageal atrezisi olan bebekte özofagus olarak adlandırılan yemek borusunun kapalı uçlarının birleştirilmesi ve fistülün kapatılması için acil cerrahi tedavi gereklidir. Ancak bazı durumlarda birden fazla cerrahi uygulama gerekebilir. Bu cerrahi uygulamalar başarı ile tamamlanırsa bebek normal gelişimini yaşayabilir. Bu nedenle yukarıda sıralanan belirtileri gösteren bebeklerin Çocuk Gastroentoloji-Hepatoloji ve Beslenme bölümü tarafından mutlaka değerlendirilmesi gerekir.